Belangrijkste Wijzigingen in het Erfrecht
Afschaffing van de Legitieme Portie
Een van de meest ingrijpende veranderingen is de afschaffing van de legitieme portie. Dit hield in dat een kind recht had op een deel van de erfenis, zelfs als het onterfd was. De wetgever heeft nu besloten dat de vrijheid van ouders om te bepalen wat er met hun bezittingen gebeurt na hun overlijden zwaarder weegt.
- Kinderen kunnen nu een beroep doen op “misbruik van omstandigheden” als er een testament is opgesteld ten gunste van een buitenstaander.
Verbetering van de Positie van de Langstlevende Echtgenoot
Voorheen hadden echtgenoten weinig bescherming. Stel, een vader overlijdt zonder testament en laat een moeder met twee kinderen achter. Volgens de oude regels erven de kinderen gelijk, wat leidde tot situaties waarin de moeder mogelijk haar huis moest verkopen.
- Met de nieuwe regels erven alle erfgenamen, de langstlevende en de kinderen, in gelijke delen.
- De langstlevende echtgenoot heeft nu het recht om in de woning te blijven en heeft volledige beschikking over de erfenis.
De kinderen verkrijgen een geldvordering op de moeder, gelijk aan hun erfdeel, die ze pas krijgen als de moeder overlijdt of failliet gaat.
De wet biedt de langstlevende enkele speciale rechten:
- Negen maanden in de woning blijven (artikel 4:28 BW)
- Vruchtgebruik eisen van de woning en inboedel (artikel 4:29 BW)
- Vruchtgebruik aanvragen voor levensonderhoud (artikel 4:30 BW) indien nodig
Rechten voor Levenspartners
Niet alleen echtgenoten, maar ook levenspartners profiteren van meer bescherming onder de nieuwe wet. Een levenspartner die tien jaar of langer samenwoonde met de overledene kan via de rechter aanspraak maken op:
- Vruchtgebruik van woning en inboedel
- Verzorgingsvruchtgebruik
In gevallen waarin de erflater zowel een echtgenoot als een levenspartner heeft, heeft de levenspartner alleen recht op de artikelen 4:28 en 4:29 BW.
Wilsrechten van Kinderen
In situaties waar de moeder hertrouwt, hebben de kinderen “wilsrechten”. Dit betekent dat zij bepaalde bezittingen ter waarde van hun erfdeel kunnen opeisen.
De langstlevende kan besluiten de wettelijke verdeling binnen negen maanden te annuleren. Dit resulteert in een “onverdeelde boedel”, en ook de “andere wettelijke rechten” vergaan.
De nieuwe regeling versterkt de rechten van achterblijvers zoals echtgenoten en levenspartners, en biedt hen meer bescherming.
Wie zijn erfenis goed wil regelen, moet nu een testament opstellen om de aangebrachte wijzigingen in zijn of haar voordeel te benutten.
